การเลี้ยงไส้เดือนดิน เพื่อกำจัดขยะอินทรีย์
และใช้ประโยชน์ทางการเกษตร
สายพันธุ์ที่นิยมเลี้ยง
- พันธุ์ ฟีเรททิมา พีกัวนา ( Pheretima peguana ) ขี้ตาแร่มีลักษณะพิเศษ คือกินอาหารเก่งถุงไข่เยอะ โดยเฉพาะขยะอินทรีย์จำนวนเศษผักผลไม้
- พันธุ์แอฟริกันไนท์ครอเลอร์(African Night Crawler) หรือ AF เป็นไส้เดือนขนาดใหญ่ ลำตัวมีสีน้ำตาลแดงปนเทา
- พันธุ์ บลูเวิร์ม (Blue worm) เป็นไส้เดือนสีน้ำเงิน ลักษณะลำตัวผอม
- พันธุ์อายซิเนีย ฟูทิดา ( Eisenia foetida )หรือ Tiger Worm เป็นไส้เดือนสีแดงที่มีลำตัวกลม ขนาดเล็ก ลำตัวมีสีแดงสด
การใช้ประโยชน์จากไส้เดือนดิน
- ช่วยปรับปรุงโครงสร้างและเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้กับดิน
- ช่วยย่อยสลายอินทรียวัตถุในดิน
- ใช้เป็นอาหารในการเลี้ยงสัตว์
- ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ในดินที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
- ใช้เป็นส่วนประกอบของอาหาร ยารักษาโรค เครื่องสำอาง
- เป็นดัชนีวัดความปนเปื้อนของสารพิษในดิน
- ใช้เป็นการขจัดขยะอินทรีย์และผลิตปุ๋ยมูลไส้เดือนดิน
การใช้ประโยชน์ปุ๋ยมูลไส้เดือนดินและน้ำหมักมูลไส้เดือนดิน
- พืชผักและพืชสวนประดับ ใช้น้ำหมักหรือฉี่ไส้เดือนดิน น้ำ 1:20 นำรดพืชทางใบ รดทุก 7 วัน /ปุ๋ยมูลไส้เดือนดิน 200กรัม/กระถาง ส่วนในแปลงผักใช้มูล 15 กิโลกรัม/ตารางเมตร
- ไม้ผล ใช้ปุ๋ยมูลไส้เดือนดิน 1-2 กิโลกรัม/ต้น น้ำหมักหรือฉี่ไส้เดือนดินใช้ 1:20 ลิตร รดน้ำทุกๆเดือน
- พืชไร่ ใช้ปุ๋ยมูลไส้เดือนดิน 200 กิโลกรัมต่อไร่ ส่วนน้ำหมักหรือฉี่ไส้เดือน ใช้ 1:20 ลิตรเป็นต้น
- นาข้าว ใช้ปุ๋ยมูลไส้เดือนดิน 500 กิโลกรัมต่อไร่ ร่วมกับน้ำหมักหรือฉี่ไส้เดือนดิน 0.5 ลิตรต่อตารางเมตร
การเตรียมดิน
การผสมดินในการเลี้ยง ดินดำ 2 ส่วน มูลวัวควาย 2 ส่วน ผสมให้เข้ากันหนา 3 นิ้ว รดน้ำให้ชื้นประมาณ 80-90% หมักทิ้งไว้ 7 วัน เพื่อไล่ความร้อน ก่อนมาเลี้ยงไส้เดือน
การเลี้ยงไส้เดือนดินในกะละมังหรือวงบ่อซีเมนต์
การเลี้ยงในกะละมังก็ไม่แตกต่างกันกับการเลี้ยงในท่อซีเมนต์ แค่ลดปริมาณลง นำกะละมังไปเจาะรูโดยใช้สว่าน 2 หุน เจาะให้ทั่วกะละมัง ในกะลังมังความกว้าง 30 ซม./ไส้เดือน 3 กรัม ถ้าเป็นบ่อซีเมนต์ 1 ตารางเมตรใช้ไส้เดือน 1 กก.
อาหารที่ใช้เลี้ยงไส้เดือนดิน
- อินทรียวัตถุเกือบทุกชนิดจากพืชและสัตว์
- เศษพืชผักผลไม้ต่างๆและมูลสัตว์ เช่น วัว ควาย แพะ เป็นต้น
การดูแลบ่อเลี้ยง
- ควรใช้น้ำยาล้างจานหรือสบู่ทาบริเวณขอบบ่อเลี้ยงเป็นประจำเพื่อป้องกันไส้เดือนหนีออก
หมั่นรดน้ำบ่อเลี้ยงไส้เดือนให้มีความชื้นประมาณ 80-90 % อยู่เสมอ
ที่มา
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
นายดวงดี ทองคูณคณาลาภ
นักวิชาการเกษตร
063-6450032
ศูนย์การเรียนรู้ตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่
มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร แม่สอด
QR Code-การเลื้ยงไส้เดือนดิน